Φαράγγια

Το φαράγγι των Πεύκων
 
Το φαράγγι των Πεύκων είναι ένα υπέροχο φαράγγι με καταπληκτικούς σχηματισμούς των πετρωμάτων του από την επίδραση των φυσικών δυνάμεων. Αν το ακολουθήσει κανείς από το χωριό Πεύκοι μετά από τρίωρη περίπου πορεία βγαίνει στην πανέμορφη παραλία του Μακρύ Γιαλού.
Ένα από τα ομορφότερα μικρά φαράγγια της Κρήτης, με εντυπωσιακούς σχηματισμούς και βλάστηση. Ξεκινάει νοτιότερα από το χωριό Πεύκοι και καταλήγει λίγο βορειότερα της περιοχής Άσπρος Ποταμός του Μακρυγιαλού. Το συνολικό του μήκος είναι περίπου 2,0 χιλιόμετρα και η υψομετρική διαφορά εισόδου εξόδου περίπου 300 μέτρα. Ένα πολύ καλά διαμορφωμένο μονοπάτι ακολουθεί την κοίτη του φαραγγιού σχεδόν σε όλο του το μήκος.
 Ξεκινώντας από τους Πεύκους ,οι περιπατητές περνούν μέσα από τα λιόφυτα του χωριού και περνούν από το ερειπωμένο νερόμυλο “του Ηλία” όπως ονομάζεται σήμερα.
Η παράδοση τον αναφέρει ερείπιο από τους χρόνους των Σαρακηνών Αράβων μέχρι τους χρόνους της κυριαρχίας των Τούρκων, όπου ένας κυνηγημένος από την Μεσσαρά, Λαντζάνης στο επίθετο, τον ξανάχτισε. Απόγονοι του, οι Λαντζανάκηδες είναι κάτοικοι σήμερα των Πεύκων. Ο μύλος κράτησε και λειτουργούσε με διαφορετικούς κατά καιρούς κατόχους μέχρι το 1915, με τελευταίο κάτοικο τον Ηλία Νικ. Καναβάκη, με του οποίου τα’ όνομα αναφέρεται μέχρι σήμερα. Εκτός από το άλεσμα των δημητριακών άλεθε και ελιές σε αλετρουγιό (ελαιοτριβείο) που ο Ηλίας είχε φτιάξει. Γύρω στους χρόνους του 1925 έγινε και πάλι ερείπιο όταν τα νερά για την λειτουργία του στέρεψαν.

Στη συνέχεια του νερόμυλου είναι το πολύ όμορφο και γραφικό “Πευκιανό Φαράγγι”. Έχει μήκος περίπου 1000 μ., πλάτος κατά μέσο όρο 90 μ. και βάθος από 10 έως 120 μ. Είναι καταπράσινο από πεύκα, πλατάνια, χαρουπιές, πρίνους και άλλα δασικά φυτά.

Στην έξοδο του προς το νότο υπάρχει πόσιμο πηγαίο νερό. Η φωτογράφηση του μπορεί να γίνει από παντού με διαφορετικό κάθε φορά φόντο. Πλέον έχει ανοιχθεί πεζόδρομος (μονοπάτι) κατά μήκος μέσα απ’ αυτό.

Συνέχεια του Φαραγγιού είναι η μεγάλη λαγκάδα του “Πισοκάμινου”. Οι πλαγιές της καλύπτονται από τα δάση με πεύκα και πολλά άλλα δέντρα. Συνέχεια πάνω στον πεζόδρομο είναι ο “Βόλακας του Σαρακηνού” 500 μέτρα βόρεια από τον οικισμό “Άσπρος Ποταμός”. Είναι ένας μεγάλος βράχος που η παράδοση λέει ότι όταν οι Σαρακηνοί επέδραμαν στην Κρήτη, οι ντόπιοι κάτω από αυτόν βρήκαν κρυμμένο έναν Σαρακηνό και τον σκότωσαν. Από τότε ο βράχος αυτός ονομάζεται “του Σαρακηνού ο βόλακας”. Η επιφάνειά του είναι λίγο επίπεδη με μικρή κλίση προς τα κάτω και πάνω σε αυτόν υπάρχουν πολλές πέτρες στο μέγεθος αυγού, μικρότερες ή μεγαλύτερες. Αυτές έχουν γίνει αντικείμενο παρατήρησης και απορίας των ξένων περαστικών, πως βρέθηκαν και μένουν πάνω στο βράχο. Οι κάτοικοι διηγούνται ότι από τους πολέμους, τις επιδρομές και άλλες κακές καταστάσεις παλιών χρόνων είχαν στερήσεις. Η πείνα ήταν το μεγάλο τους πρόβλημα. Τα πεινασμένα παιδιά, όταν περνούσαν μπροστά από τον βράχο παίρνανε μια πέτρακαι την έριχναν πάνω σε αυτόν. Αν αυτή έμενε και δεν κυλούσε κάτω, έφευγαν με την εντύπωση ότι όταν φθάσουν στο σπίτι τους θα βρουν να φάνε χορταστικό φαγητό. Το αντίθετο θα συνέβαινε αν η πέτρα κυλούσε και έπεφτε κάτω. Έτσι λέγεται πως έμειναν οι πέτρες πάνω στο βράχο.

Στη συνέχεια ο πεζόδρομος μετά τον βράχο γίνεται αυτοκινητόδρομος, και μετά τη λαγκάδα του Πισοκάμινου, φθάνει στον όμορφο οικισμό “Άσπρο Ποταμό”.

Ο ίδιος δρόμος μέσα από την καταπράσινη κοιλάδα φθάνει στην Ανάληψη και τον Μακρύ Γιαλό, τον καλύτερο τουριστικό τόπο του Νότιου Νομού Λασιθίου.

Στο μέσο της ασφαλτοστρωμένης διαδρομής προς την Ανάληψη, συναντά κανείς το μικρό θαυματουργικό εκκλησάκι της άλλοτε Μονής του Αγίου Γεωργίου του Σαμακίδη που κτήτορας και ιδρυτής είναι ο σήμερα τιμώμενος Άγιος, Ιωσήφ ο Σαμακίδης ή Σαμάκος.

Είναι κτισμένο μέσα σε μια μεγάλη ρεματιά που την καλύπτουν δάση από πεύκα με άλλα άγρια και ήμερα δέντρα, στα νότια της συναντιέται με το “Φαράγγι του Κατσούλη” που κι αυτό έχει την ομορφιά και την γραφικότητά του.

Κάνοντας αυτή τη διαδρομή ο περαστικός καμαρώνει την ομορφιά, την απεραντοσύνη του τόπου και του Λιβυκού πελάγους από πολλά σημεία.




Το φαράγγι των Περβολακίων


Το φαράγγι των Περβολακίων ξεκινάει από το ομώνυμο χωριό και μετά από μια δίωρη πορεία φτάνει στο Λιβυκό πέλαγος. Εδώ ψηλά στην αριστερή του όχθη θα δεις σκαλωμένο το μοναστήρι του Αϊ Γιάννη του Καψά.
Εξαιρετικά όμορφο φαράγγι, εύκολα βατό σχεδόν σε όλο του το μήκος. Ξεκινάει νότια από το χωριό Περβολάκια και καταλήγει στην υπέροχη παράλια περιοχή της Μονής Καψά. Συνολικά το μήκος του είναι 3,0 χιλιόμετρα περίπου και η υψομετρική διαφορά εισόδου - εξόδου είναι 350 μέτρα περίπου.




Φαράγγι Κουτσουρά ή Φαράγγι με τις Πεταλούδες
 
Ένα από τα πιο γνωστά φαράγγια στη νοτιοανατολική Κρήτη. Η είσοδός του βρίσκεται στο δασύλλιο του Κουτσουρά, το οποίο απέχει 1 Km από τον ομώνυμο παραλιακό οικισμό και τελειώνει περίπου 2 Km πριν τον οικισμό του Ορεινού .Το όνομά του οφείλεται στις κόκκινες πεταλούδες που παλαιότερα έβλεπες να ξεπετάγονται μέσα από τους θάμνους και τα  λουλούδια αποτελώντας ένα πραγματικά σπάνιο θέαμα! Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια, μετά την πυρκαγιά, ο αριθμός τους έχει μειωθεί σημαντικά. Σήμερα δεν θα δείτε πολλές πεταλούδες μέσα στο φαράγγι, καθώς τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται μόνο κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Η καλύτερη εποχή να το διασχίσετε είναι την άνοιξη. Θα ανακαλύψετε πανέμορφα τοπία και σ' όλη τη διαδρομή υπάρχουν διάσπαρτοι μικροί καταρράκτες.
Υπάρχει μονοπάτι, το οποίο σε πολλά σημεία είναι δύσκολο να το διακρίνετε και θα χρειαστεί να προσέξετε, γιατί πολύ εύκολα μπορείτε να μπερδευτείτε. Θα πρέπει να δώσετε προσοχή στο μεσαίο κομμάτι του φαραγγιού, το οποίο δεν το διασχίζετε μέσα από την κοίτη, αλλά από ένα χωματόδρομο στη δυτική πλευρά.

Το φαράγγι θα μπορούσαμε να το χωρίσουμε σε τρία κομμάτια. Από κάτω, καθώς ανεβαίνουμε, βρίσκεται το πιο πράσινο κομμάτι του με πολλά πεύκα και αρκετά εντυπωσιακά βράχια να υψώνονται τριγύρω. Μετά από περίπου μια ώρα πορείας, το φαράγγι ανοίγει και περπατάτε σε μια καλλιεργημένη ορεινή περιοχή, που δεν δίνει την εικόνα φαραγγιού. Μετά από μισή ώρα βαδίσματος τελειώνει η καλλιεργημένη περιοχή και αρχίζουν πάλι τα βράχια να υψώνονται γύρω σας καθώς και το υψόμετρο με γρήγορο ρυθμό.
Τα τελευταία δύο χιλιόμετρα είναι αρκετά εντυπωσιακά, διότι έχετε άπλετη θέα προς τα γύρω βουνά. Στο τέλος του φαραγγιού μας περίμενε μία όμορφη έκπληξη: Ένας καταρράκτης έβγαινε μέσα από τη σχισμή ενός βράχου. Εκεί κοντά περνά και ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος που ενώνει τον Κουτσουρά με το Ορεινό. Αυτά τα τελευταία δύο χιλιόμετρα είναι αρκετά ανηφορικά, αλλά αμείβουν το φυσιολάτρη με τις εικόνες που αντικρίζει γύρω του.
Δυστυχώς μια πυρκαγιά το 1993 έκαψε το 70% των πεύκων γύρω από την περιοχή του φαραγγιού. Σήμερα, καθώς διασχίζετε το φαράγγι, αντικρίζετε τα υπολείμματα της πυρκαγιάς, καθώς και τα καμένα πεύκα, που στέκονται μάρτυρες μιας εποχής, όπου το πράσινο ήταν άπλετο παντού.
Μήκος φαραγγιού : 5 χλμ - Διάρκεια πορείας : 3,5 ώρες

Το φαράγγι του Λαμνιονίου

Το φαράγγι του Λαμνονιού πήρε το όνομά του από το χωριό Λαμνόνι. Η άκρη του συναντά τις πανέμορφες παραλίες του Ξερόκαμπου. Στις κατάξερες πλευρές του αφιλόξενου φαραγγιού σε μια πεντάωρη πορεία μπορεί ο επισκέπτης του να παρατηρήσει τα πλούσια πετρώματα και τους περίεργους σχηματισμούς που έχει δώσει ο αέρας στους βράχους.

Το φαράγγι της Κάτω Ζάκρου
 
Το φαράγγι της Κάτω Ζάκρου είναι γνωστό και ως φαράγγι των νεκρών. Εδώ οι Μινωίτες στις σχισμές και στα κοιλώματα των βράχων έθαβαν τους νεκρούς τους.
Το διασημότερο και περισσότερο επισκέψιμο φαράγγι της ανατολικής Κρήτης. Μια υπέροχη διαδρομή που ξεκινάει νοτιοανατολικά από το χωριό Ανω Ζάκρος, διασχίζει το φαράγγι και καταλήγει δίπλα από το μινωικό ανάκτορο στον κόλπο της Κάτω Ζάκρου. Είναι βατό όλο το χρόνο σχεδόν, έχει συνολικό μήκος 2,5 χιλιόμετρα και η υψομετρική διαφορά εισόδου - εξόδου είναι περίπου 100 μέτρα. Είναι μέρος του ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 και εύκολα σε μια ώρα περίπου μπορείτε να το διασχίσετε.

Το φαράγγι στις Χοχλακιές

Το φαράγγι στις Χοχλακιές ή Καρούμες βρίσκεται στο ανατολικό άκρο του νησιού, 8 χλμ νότια του Παλαικάστρου, στο δρόμο για τη Ζάκρο, περνά μέσα από το χωριό Χοχλιακιές και καταλήγει στον πανέμορφο κόλπο των Καρουμών.
Το φαράγγι ελίσσεται κάνοντας ζιγκ-ζαγκ μέσα στα απόκρημνα βράχια. Στο τέλος βρίσκεται η ανταμοιβή: Η έρημη, αλλά εκπληκτική παραλία των Καρουμών, όπου τα δέντρα παρέχουν σκιερή ανάπαυση και ρηλάξ.
Το μονοπάτι, όπου ακολουθεί ο οδοιπόρος είναι παράλληλο με το ρυάκι που έχει τρεχούμενο νερό στο μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Η οδοιπορία διαρκεί περίπου δύο ώρες (το πολύ) ξεκινώντας από τις Χοχλακιές και άλλες δύο ώρες επιστροφή στις Χοχλακιές. Την άνοιξη πρέπει να είσαι προετοιμασμένος και για λίγη αναρρίχηση για να μπορέσεις να περάσεις τις μικρές λιμνούλες που έχουν δημιουργήσει οι βροχές του χειμώνα.
Μπορείς επίσης να αρχίσεις την οδοιπορία από τον Αγκαθιά, που βρίσκεται δίπλα στο Παλαίκαστρο. Η διαδρομή έχει ως εξής: Παλαίκαστρο - Αγκαθιάς - Πλατύβολα - Παραλία στο Σκοινιά - Παραλία στις Καρούμες - Φαράγγι στις Καρούμες - Χοχλακιές - Παλαίκαστρο. Όταν φτάσεις στις Χοχλακιές, παίρνεις το λεωφορείο για να επιστρέψεις στο Παλαίκαστρο (τη Σητεία, ή τη Ζάκρο ανάλογα) Αυτή η δεύτερη διαδρομή διαρκεί περίπου 4 ώρες




Φαράγγι Χαυγά  (Καλαμαύκα)

Το φαράγγι του Χαυγά βρίσκεται πολύ κοντά στο χωριό Καλαμαύκα, σε απόσταση 12km από την πόλη της Ιεράπετρας. Με το ίδιο όνομα υπάρχουν κι άλλα φαράγγια στην Κρήτη, όπως το φαράγγι του Χαυγά στο Οροπέδιο Λασιθίου.
Το φαράγγι είναι ιδιαίτερα όμορφο και με χαρακτηριστικούς βραχώδεις σχηματισμούς, οι οποίοι οφείλονται σε σπάνια γεωλογικά χαρακτηριστικά. Σε πολλά σημεία οι βράχοι φιλοξενούν «εικαστικές» δημιουργίες της φύσης που σμίλεψαν στο πέρασμα του χρόνου ο άνεμος και το νερό. Είναι σχετικά μικρό σε μήκος και η πεζοπορία μέσα στη κοίτη του ποταμού του είναι πολύ εύκολη, ακόμη και για αρχάριους.

Το υψόμετρο της περιοχής είναι περίπου 500m, ευνοώντας την ανάπτυξη ενός πανέμορφου πευκόδασους. Δυστυχώς, το φαράγγι και η γύρω περιοχή έχει καεί αρκετές φορές από πυρκαγιές, με αποτέλεσμα να έχει συρρικνωθεί η έκταση του πευκόδασους στο φαράγγι. Παρόλα αυτά, αξίζει να το επισκεφτείτε και σίγουρα θα σας κάνουν εντύπωση τα μικρά πεύκα που ξεφυτρώνουν ανάμεσα στα βράχια, θυμίζοντας μπονσάι.
Το βάθος του φαραγγιού φτάνει τα 300 m. Σε ένα σημείο δύο σχιστοί βράχοι σχηματίζουν μια είσοδο αλλεπάλληλων σπηλαίων, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ως κρυψώνα στη γερμανική κατοχή από τους Κρητικούς αντάρτες και τους συμμάχους.
Η περιοχή έχει ονομαστεί «Κινέζικο Τοπίο», λόγω των μικρών μετεώρων με τα μπονσάι. Κοντά στο φαράγγι μπορείτε να επισκεφτείτε το χωριό της Καλαμαύκας με τις ταβέρνες και τα τρεχούμενα νερά. Επίσης κοντά υπάρχει ένα αρχαίο ελαιοτριβείο αλλά και οι εκκλησίες του Αγίου Ιωάννου και Αγίου Αντωνίου.